Zdrowy dom, czyli jaki? Jak go stworzyć?

Czy wiesz, że budynki mają ogromny wpływ na nasze zdrowie? Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) poprawa jakości warunków mieszkaniowych nie tylko podnosi komfort życia, ale również może zapobiegać chorobom, a także złagodzić zmiany klimatu. Warto więc zadbać o swój dom już na etapie jego budowy, a później zapewnić odpowiedni mikroklimat we wszystkich wnętrzach. Zdrowy dom jest nie tylko przyjazny dla domowników, ale również dla środowiska naturalnego. W jaki sposób można go stworzyć?

Zdrowy dom od podstaw - jak go zbudować?

Zdrowy dom to taki, który łączy trzy ważne aspekty: energooszczędność, zdrowie i ekologię. Wybudowanie takiego budynku nie jest jednak łatwym zadaniem i wymaga staranności w doborze materiałów i urządzeń. Warto również pamiętać, że wpływ na kondycję domu w dużym stopniu mają potrzeby i styl życia mieszkańców. Jaki więc powinien być zdrowy dom? Oto kilka wskazówek:

Dom dostosowany do potrzeb mieszkańców

Niestety często zdarza się, że budujemy domy zbyt duże na nasze potrzeby albo odwrotnie - zbyt małe dla dużej rodziny. W zdrowym domu wszyscy mieszkańcy powinni móc swobodnie funkcjonować, a jednocześnie wykorzystywać wszystkie dostępne przestrzenie. Jeśli nie będziesz korzystać z niektórych pomieszczeń, nie będziesz w stanie stworzyć w nim korzystnego dla zdrowia mikroklimatu.

Źródło: www.treehugger.com

Dom ze skuteczną wentylacją

Jakość powietrza, którym oddychamy, ma ogromny wpływ na nasze zdrowie i samopoczucie. W powietrzu znajdują bowiem różne zanieczyszczenia pochodzące z zewnątrz (smog), generowane samoistnie przez niektóre materiały budowlane, a także generowane przez samych mieszkańców. Występowanie tego typu zanieczyszczeń można zmniejszyć poprzez zastosowanie odpowiedniego systemu wentylacji. W nowoczesnym budownictwie tradycyjna wentylacja grawitacyjna może okazać się nie wystarczająca, dlatego lepszym rozwiązaniem będzie rekuperacja. Jest to system, który służy do wymiany brudnego, zużytego powietrza w domu na czyste, przy jednoczesnym odzyskiwaniu części zgromadzonego już ciepła. Dzięki rekuperacji można nie tylko zadbać o jakość powietrza, ale również stworzyć energooszczędny dom.

Zdrowy dom - ciepły zimą, chłodny latem

Dobrze zaprojektowany, zdrowy dom, to taki, który zapewnia mieszkańcom odpowiedni komfort termiczny. Kiedyś zwracano uwagę przede wszystkim na to, żeby dom był ciepły w zimie, natomiast teraz równie ważne jest, aby w jego wnętrzach panował przyjemny chłód w czasie upalnych dni. Aby zapewnić prawidłowy komfort termiczny, najlepszym rozwiązaniem jest zastosowanie systemu wentylacji mechanicznego, wyposażonego w rekuperator. Tego typu instalacja jest dość kosztowna, ale za to bardzo efektywna.

Dom antyalergiczny

Szacuje się, że nawet 30-40% światowej populacji zmaga się z różnego rodzaju alergiami. Cierpią na nie zarówno dzieci, dorośli, jak i osoby starsze. Alergie mogą wywoływać produkty spożywcze, pyłki roślin, sierść zwierząt, kurz, a nawet substancje znajdujące się w materiałach wykończeniowych domu. Aby stworzyć zdrowy dom, należy więc świadomie wybierać produkty antyalergiczne, stosować materiały łatwe do utrzymania w czystości, a także zmniejszyć ilość dekoracji, gdyż mogą się na nich gromadzić alergeny. Niezwykle ważne jest również regularne sprzątanie mieszkania - ścieranie kurzów, odkurzanie dywanów i mycie podłóg. Warto również nastawiać pranie z programem antyalergicznym, a chemiczne detergenty zamienić na ekologiczne środki czystości, np. na bazie sody oczyszczonej, octu czy cytryny.

Pięć cech zdrowego domu

O tym, że budynki mają ogromny wpływ na zdrowie i życie Europejczyków, co roku przekonuje „Barometr zdrowych domów”, którego inicjatorem jest Grupa VELUX. Każdego roku badania przeprowadzane są na grupie 45 tysięcy Europejczyków i służą opisaniu zależności pomiędzy warunkami mieszkaniowymi a zdrowiem ludzi. To właśnie dzięki nim udało się określić pięć cech zdrowego domu.

Po pierwsze: dobre warunki do snu

Według inicjatorów badania, zdrowy dom powinien zapewniać mieszkańcom dobre warunki do snu. Zdrowy sen ma bowiem bardzo duży wpływ na funkcjonowanie organizmu. Podczas snu następuje błyskawiczna regeneracja całego organizmu, zmniejsza się ilość tkanki tłuszczowej, a także następuje największy wyrzut hormonu wzrostu. Wyspany człowiek jest pełen energii, ma lepsze samopoczucie i koncentrację, a podejmowanie nawet trudnych decyzji nie sprawia mu problemów. Warto więc przystosować swoją sypialnię tak, aby zapewniała, jak najlepsze warunki do snu - zamontować rolety, wynieść sprzęty elektroniczne, a w ich miejsce ustawić rośliny doniczkowe.

Po drugie: komfort cieplny we wnętrzu

Odpowiednia temperatura powietrza jest kolejnym czynnikiem, który może znacząco wpływać na nasze zdrowie. Warto pamiętać, że temperatura nie może być ani zbyt wysoka, ani zbyt niska, szczególnie jeśli towarzyszy im niska wilgotność powietrza. W przypadku zbyt wysokiej temperatury pogorszy się Twoje samopoczucie, staniesz się bardziej ospały i znacznie mniej produktywny. Co więcej, wysoka temperatura zwiększa podatność na infekcje, gdyż wysusza śluzówki, które odpowiedzialne są za usuwanie bakterii i wirusów z gardła i nosa. Natomiast zbyt niskie temperatury powodują wychłodzenie organizmu, co skutkuje przeziębieniem i ciągłym katarem. Poza tym sprzyjają powstawaniu pleśni i grzybów, których usunięcie jest nie tylko bardzo trudne, ale również kosztowne.

Uznaje się, że optymalna temperatura we wnętrzach powinna się mieścić w przedziale 18-21 stopni Celsjusza. Jednak każdy odczuwa temperaturę inaczej, co jest uwarunkowane wieloma czynnikami - wiekiem, płcią, chorobami czy aktywnością fizyczną. Temperaturę należy też dostosować do charakteru pomieszczenia:

Salon, pokój dzienny, gabinet - 20-22°C
Sypialnia, przedpokój - 16-19°C
Kuchnia - 18-20°C
Łazienka - 22-24°C
Pomieszczenie gospodarcze, spiżarnia - 12-14°C

Dobrze zaizolowany budynek, sprawny system grzewczy i ciepłe okna sprawią, że każdy będzie mógł kontrolować temperaturę w swoim domu. W tym celu warto w każdym pomieszczeniu ustawić termometry albo stacje pogody, które będą wskazywać aktualną temperaturę w danym pomieszczeniu.

Po trzecie: świeże powietrze

Dorosły człowiek wykonuje średnio 18 oddechów w ciągu jednej minuty. W tym czasie wraz z powietrzem do układu oddechowego przedostają się zanieczyszczenia - drobne pyły PM2,5 i PM10, które są składnikami smogu, tlenki węgla, dwutlenki siarki i azotu, a także ozon. Okazuje się, że te zanieczyszczenia powietrza czyhają nie tylko na zewnątrz, ale również wewnątrz własnych czterech kątów. Dlatego, tak jak wspomnieliśmy wcześniej, zdrowy dom powinien mieć sprawną i efektywną wentylację. Poza tym bardzo ważne jest systematyczne wietrzenie pomieszczeń - najlepiej kilkukrotnie w ciągu dnia, np. po wstaniu z łóżka, w trakcie gotowania czy sprzątania. Warto również wyposażyć swoje mieszkanie w tzw. rośliny antysmogowe. Nie dość, że są ozdobą wnętrza i produkują tlen, to jeszcze poprawiają jakość powietrza. Do takich roślin należą, m.in.: sansewieria, skrzydłokwiat, zamiokulkas, bluszcz pospolity, zielistka czy dracena.

Jakość powietrza w domu można również poprawić, wykorzystując oczyszczacze powietrza. To niezwykle praktyczne sprzęty AGD, które są w stanie usunąć z powietrza kurz, alergeny, nieprzyjemne zapachy, smog, a także lotne związki organiczne. Oczyszczanie następuje dzięki zamontowanym filtrom - zazwyczaj są to filtry HEPA, które usuwają do 99,9% zanieczyszczeń, a także filtry węglowe, które odpowiedzialne są za usuwanie zapachów. Większość oczyszczaczy ma zamontowane specjalne czujniki, które na bieżąco monitorują jakość powietrza, a gdy wykryją nawet minimalne stężenie zanieczyszczeń - automatycznie je usuwają. Warto dodać, że w sprzedaży dostępne są oczyszczacze wyposażone w dodatkowe funkcje, np. jonizację czy nawilżanie powietrza.

Po czwarte: dostęp do światła dziennego

Zdrowy dom to taki, który jest dobrze doświetlony światłem dziennym. Chyba nikogo nie trzeba przekonywać, że światło dzienne ma ogromny wpływ na nasze samopoczucie i zdrowie. Nie tylko poprawia produktywność i sprzyja nauce, ale również pozwala osiągać lepsze rezultaty. Co więcej, naukowcy dowodzą, że nawet 30% populacji świata cierpi na depresję, która spowodowana jest właśnie brakiem światła słonecznego. Jest ono bowiem naturalnym antydepresantem - reguluje poziom kortyzolu, czyli hormonu stresu, a także melatoniny, która odpowiada za zdrowy sen.

Jeśli więc zdecydujesz się wybudować nowy dom, zwróć uwagę na jego projekt pod kątem rozmieszczenia pomieszczeń i wielkości okien. W miarę możliwości konstrukcyjnych wybierz okna dachowe do płaskiego dachu czy świetliki tunelowe, które dostarczą światło do ciemnych korytarzy. Zadbaj również o odpowiednią kolorystykę ścian i sufitów - jasne kolory sprawią, że w pomieszczeniach będzie więcej światła.

Po piąte: odpowiedni poziom wilgotności

Kolejnym czynnikiem, który wpływa zarówno na zdrowie, jak i kondycję domu, jest wilgotność powietrza. Nie może być ona zbyt wysoka ani zbyt niska. Nadmiar wilgoci sprzyja rozwojowi roztoczy, pleśni i grzybów, które negatywnie wpływają na układ oddechowy i mogą powodować poważne infekcje gardła, a nawet astmę. Poza tym przebywanie w wilgotnych pomieszczeniach wywołuje dyskomfort i potęguje uczucie zmęczenia. Zbyt wysoki poziom wilgotności można łatwo zaobserwować - na ścianach czy sufitach szybko pojawią się ciemne plamy. Takie grzyby niestety są bardzo trudne do usunięcia. Aby nie dopuścić do ich powstawania, należy usprawnić system wentylacji i regularnie wietrzyć pomieszczenia. W takiej sytuacji pomocne będą również sprzęty AGD, a konkretnie osuszacze powietrza. To stosunkowo niewielkie urządzenia, które zasysają wilgotne powietrze za pomocą wentylatora. Następnie wilgoć skraplana jest w postaci pary wodnej w układzie zbierającym, a później odprowadzana do dedykowanego zbiornika. Gdy pojemnik zapełni się w całości wodą, wystarczy go opróżnić, aby osuszacz mógł kontynuować swoją pracę.

Zbyt niski poziom wilgotności w powietrzu również negatywnie wpływa na nasze zdrowie. Suche powietrze powoduje wysuszenie śluzówek w nosie i gardle, przez co spadają ich funkcje ochronne i wzrasta ryzyko infekcji bakteryjnych oraz wirusowych. Poza tym mogą wystąpić problemy skórne - swędzenie i łuszczenie skóry, stany zapalne, a nawet alergie skórne. Warto pamiętać, że w suchym powietrzu unosi się więcej kurzu i alergenów, co może nasilać reakcje alergiczne. Problemy ze zbyt suchym powietrzem pojawiają się w głównie w okresie jesienno-zimowym, kiedy to grzejniki pracują z pełną mocą. Na szczęście poziom wilgoci w pomieszczeniu można bardzo łatwo podnieść - czasami wystarczy powiesić mokre ręczniki na kaloryferach. Jeśli jednak ten prosty sposób okaże się nieskuteczny, warto zaopatrzyć się w nawilżacz powietrza. Aktualnie na rynku dostępne są trzy rodzaje nawilżaczy - ultradźwiękowe, parowe i ewaporacyjne. Każdy z nich ma swoje plusy i minusy, dlatego przed zakupem warto zapoznać się z ich sposobem działania i specyfikacją.

W zdrowym domu poziom wilgotności powietrza powinien wynosić od 40 do 60% i być zależny od temperatury. Dlatego warto w każdym pomieszczeniu umieścić higrometr, który wskaże dokładny poziom wilgoci.

Podsumowanie

Nawet 90% swojego życia spędzamy w budynkach - ucząc się w szkole, pracując w biurowcu i odpoczywając w domu. Dlatego tak ważne jest, aby stworzyć wnętrze z dobrym oświetleniem, optymalną temperaturą i efektywnym systemem wentylacji, który zadba o czyste powietrze. Urządzając zdrowy dom, warto również wspomóc się nowoczesnymi sprzętami AGD - oczyszczaczami czy nawilżaczami, które pomogą zadbać o jakość i odpowiedni poziom wilgotności powietrza. Teraz wiele modeli można nabyć w Max Elektro w obniżonych cenach w ramach akcji „Zadbaj o zdrowie i postaw się wirusom!”.

Proponowane kategorie

Proponowani producenci

Proponowane produkty

Proponowane poradniki

Nie znaleziono

Zdrowy dom, czyli jaki? Jak go stworzyć?