Matryca VA czy IPS – którą wybrać?

Entuzjaści filmów i seriali, gracze komputerowi, projektanci czy też zwykli użytkownicy komputerów, często muszą się zmierzyć ze sporym wyzwaniem, jeśli chodzi o wybór monitora. Związany jest on przede wszystkim z wyborem technologii matrycy, która powinna być dostosowana do konkretnego zastosowania sprzętu. W centrum tego dylematu stoją dwie dominujące technologie matryc: VA i IPS. Każda z nich ma swoje unikalne cechy, zalety i wady. Która lepiej sprawdzi się w naszym przypadku – matryca VA czy IPS? 

Jakie są rodzaje matryc?

Matryce w monitorze, laptopie czy telewizorze odpowiadają za najważniejszą funkcję – wyświetlanie obrazy. Współpracują z różnymi podzespołami urządzenia, a ich zadaniem jest przetwarzanie docierających do nich informacji na efekt wizualny na wyświetlaczu. 

Zanim przejdziemy do rozważań na temat: matryca VA czy IPS, najpierw dowiedzmy się, jakie rodzaje matryc stosują producenci w swoich urządzeniach elektronicznych. 

• Matryca TN (Twisted Nematic) – to popularna i stosunkowo tania matryca stosowana w monitorach. W takiej matrycy ciekłe kryształy są ułożone pomiędzy szklanymi płytkami, co zapewnia bardzo krótki czas reakcji. 
• Matryca VA (Vertical Alignment) – w takiej matrycy kryształy są ułożone w różnych kierunkach – zarówno pionowo, jak i po skosie. Przekłada się to na dobre odwzorowanie barw, głęboką czerń i wysoki kontrast. 
• Matryca IPS (In-Plane Switching) – w jej przypadku kryształy są ułożone równolegle do powierzchni ekranu, co zapewnia szerokie kąty widzenia i doskonałe odwzorowanie kolorów. 

Matryca VA – co to jest?

W matrycach VA ciekłe kryształy ułożone są w różnych kierunkach. Przy pełnym wygaszeniu piksela kryształy próbują ustawić się jak najbardziej pionowo względem siebie, czyli prostopadle do wyświetlacza. Natomiast przy zwiększani jasności pikseli kryształy obracają się, dążąc do równoległego rozłożenia do ekranu. 

Wśród matryc VA wyróżnia się jeszcze dwa rodzaje – matryce MVA i PVA. Matryce MVA (Multi-domain Vertical Alignment) mają kryształy pochylone w obie strony, co zapewnia dobre kąty widzenia. Natomiast matryca PVA (Patterned Vertical Alignment lub Patterned-ITO Vertical Alignment) ma zmieniony układ elektrod, co przekłada się na wysoki kontrast.

Matryca VA – wady i zalety

Monitory z matrycami VA mają wiele zalet, dlatego cieszą się dużą popularnością wśród użytkowników. Przede wszystkim cechują się bardzo dobrym odwzorowaniem barw, chociaż nie są tak precyzyjne, jak matryce w technologii IPS. Jednak w przeciwieństwie do nich pozwalają na uzyskanie intensywnej głębi czerni i wysokiego kontrastu. To właśnie bardzo wysoki kontrast sprawia, że matryce VA wyraźnie wyświetlają obraz, niezależnie od ilości padającego światła. Dzięki temu zapewniają komfortową pracę w każdych warunkach. Charakterystyka tych paneli pozwala również uzyskać szerokie kąty widzenia.

Jakość matrycy VA może się różnić w zależności od producenta i modelu, co oznacza, że niektóre matryce VA mogą nie oferować wszystkich powyższych zalet w równym stopniu. Jeśli chodzi o wady matryc VA, z pewność możemy do nich zaliczyć dłuższy czas reakcji, w szczególności w tańszych monitorach. Przez to mogą nie sprawdzić się w przypadku intensywnych gier wideo. Czasami może też wystąpić efekt smużenia.

Jednak większość nowych monitorów z matrycą VA może pochwalić się czasem reakcji na poziomie 1 ms, co jest bardzo dobrym wynikiem. Są to m.in. monitor gamingowy Samsung Odyssey G5 LC32G55TQBUXEN czy monitor Asus TUF Gaming VG24VQE.

Monitor gamingowy Samsung Odyssey G5 LC32G55TQBUXEN

1595.42 zł

Zobacz szczegóły

Monitor gamingowy Asus TUF Gaming VG24VQE

799.00 zł

Zobacz szczegóły

Matryca IPS – co to jest?

Aby dowiedzieć się, która matryca lepiej sprawdzi się w naszym przypadku – matryca VA czy IPS, musimy jeszcze sprawdzić, czym charakteryzuje się panel IPS. 

W takich matrycach ciekłe kryształy są ułożone równolegle do powierzchni ekranu. Sprawia to, że matryca rozprasza znacznie mniej światła, a to z kolei przekłada się na jej właściwości. Takie matryce stanowią jedynie 10% udziału w rynku. Bez wątpienia, to wysokie koszty produkcji odgrywają tu rolę, przekładając się na wyższe ceny tych urządzeń.

Matryca IPS – wady i zalety

Mimo wysokiej ceny, monitory z matrycami IPS oferują wiele korzyści. Dlatego warto rozważyć ich zakup, szczególnie w przypadku, gdy monitor będzie używany nie tylko do pracy biurowej, ale również do zastosowań graficznych czy rozrywkowych. Jednym z największych atutów paneli IPS jest głęboka paleta barw, która zapewnia realistyczny obraz. Czasami kolory mogą wydawać się nawet zbyt wyraziste, dlatego konieczna jest odpowiednia kalibracja. Ponadto takie panele oferują szerokie kąty widzenia i wysoki kontrast. Poza tym matryce IPS cechują się dobrym czasem reakcji, który kształtuje się na poziomie ok. 1-6 milisekund. Przykładem jest monitor iiyama G-Master G2740HSU-B1 Black Hawk, który oferuje czas reakcji na poziomie 1 ms. W tym aspekcie jednak znacznie lepiej wypadają panele TN. 

Jeśli chodzi o wady matryc IPS, to z pewnością zaliczamy do nich słabe odwzorowanie czerni i ciemnych kolorów. W wielu sytuacjach czerń może bardzo przypominać odcień szarości. Pod tym względem matryce IPS wypadają znacznie gorzej niż panele VA. Starsze matryce IPS cechują się też niższą częstotliwość odświeżania – na poziomie 60 Hz lub 75 Hz. Natomiast w nowszych matrycach, szczególnie tych przeznaczonych do gamingu, częstotliwość odświeżania ekranu wynosi już 144 Hz, 165 Hz, a nawet 240 Hz i 270 Hz. 

Warto również wspomnieć, że producenci monitorów dokładają wszelkich starań, aby poprawić parametry matryc IPS. Dzięki temu na rynku pojawia się coraz więcej paneli IPS o szybkim czasie reakcji i wysokiej częstotliwości odświeżania, co na pewno zadowoli entuzjastów gier. Przykładem jest monitor gamingowy Asus TUF Gaming VG249QM, który został wyposażony w matrycę Fast IPS z ultraszybkim odświeżaniem z częstotliwością 270 Hz i czasem reakcji 1 ms. 

Monitor iiyama G-Master G2740HSU-B1 Black Hawk

769.00 zł

Zobacz szczegóły

Monitor gamingowy Asus TUF Gaming VG249QM1A

1299.00 zł

Zobacz szczegóły

Matryca IPS vs. VA – porównanie

Matryca VA czy IPS – którą wybrać?

Gdy chcemy kupić nowy monitor do komputera albo telewizora, często zastanawiamy się, która matryca będzie lepszym wyborem: VA czy IPS? Obie technologie mają wiele zalet, ale też pewne mankamenty. Dlatego wybór między panelem VA a IPS będzie uzależniony od indywidualnych potrzeb użytkownika, a także od zastosowania urządzenia. 

Matryca VA czy IPS do biura?

W środowisku biurowym najważniejsze jest, aby ekran był czytelny, wyświetlał stabilne kolory i zapewniał wysoki komfort użytkowania przez długie godziny. W tym przypadku czas reakcji ani częstotliwość odświeżania matrycy nie są istotne. Nawet 10 ms i odświeżanie na poziomie 60 Hz będą satysfakcjonujące. W zasadzie do zwykłego biura w zupełności wystarczy monitor z matrycą TN. 

Jeśli jednak często przy biurku siedzą dwie osoby, które odczytują informacje z jednego monitora, warto postawić na matrycę VA, gdyż ma ona bardzo szerokie kąty widzenia. Monitor z matrycą IPS będzie w biurze kompletnie niepotrzebny – no, chyba że jest to biuro projektowe. 

Matryca VA czy IPS do gier?

Gry komputerowe często wymagają wykonywania szybkich ruchów i dobrej grafiki. Właśnie dlatego dla graczy najważniejszymi czynnikami będą: odwzorowanie kolorów, kontrast, kąty widzenia, czas reakcji, częstotliwość odświeżania oraz input lag. Jeżeli zatem zależy nam na realistycznych, bogatych kolorach, szybkiej reakcji oraz szerokich kątach widzenia, najlepszym wyborem wydaje się monitor gamingowy z matrycą IPS. 

W przypadku gdy wybieramy gry, które wymagają intensywnego przetwarzania grafiki, lepsza może okazać się matryca TN. W matrycach IPS, które cechują się niższą częstotliwością odświeżania oraz dłuższym czasem reakcji, może wystąpić efekt smużenia. Należy jednak pamiętać, że matryce TN oferują słabszą jakość obrazu i gorzej odwzorowują kolory. 

Matryca IPS czy VA w telewizorze?

Z racji tego, że telewizję oglądamy z różnych miejsc i w różnych pozycjach, bardzo ważne będą kąty widzenia oraz jakość kolorów. Pod względem szerokich kątów widzenia i odwzorowania kolorów zdecydowanie wygrywa matryca IPS. Natomiast matryca VA oferuje doskonałą czerń, wysoki kontrast i ostrość ruchu. Dlatego trudno jest jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie, która z tych matryc lepiej sprawdzi się w telewizorze.

Wiele zależy od warunków, w jakich będziemy oglądać telewizję. Jeśli będzie to mocno nasłonecznione pomieszczenie, lepsza może okazać się matryca VA. Natomiast, gdy zamierzamy oglądać filmy z różnych miejsc w pokoju, nawet siedząc z boku, lepsza będzie matryca IPS.

Matryca VA czy IPS? Podsumowanie

Wybór między matrycami VA a IPS zależy od indywidualnych potrzeb i zastosowań użytkownika. Oba typy matryc mają swoje unikalne cechy, które mogą sprawić, że jedna będzie lepsza od drugiej w różnych sytuacjach. W obu przypadkach warto również wziąć pod uwagę indywidualny budżet oraz konkretne modele i marki, które mogą oferować różne parametry i jakość wykonania w ramach tych samych technologii. Wiele zależy również od ceny, jaką jesteśmy w stanie zapłacić za monitor. Może się bowiem okazać, że droższy monitor z matrycą IPS bez problemu pobije urządzenie z matrycą VA pod kątem kontrastu czy płynności ruchu.